3. Ochrona Polskiej gospodarki
Polska zwiększając swój udział w międzynarodowym podziale pracy, handlu i kooperacji, z jednej strony staje się coraz większym rynkiem zbytu towarów, alokacji kapitałowej, inwestycji obcych, a z drugiej poszukuje dla siebie nowych rynków zagranicznych, stając się konkurentem na globalnym runku gospodarczym. Czynniki te powodują, iż nasz kraj, polskie firmy, coraz intensywniej wchodzą w zainteresowanie obcych służb wywiadowczych i stają się celem ataków zmierzających do pozyskania w nich lub o nich informacji, zarówno o znaczeniu strategicznym, jak i typowych informacji zbieranych przez wywiadownie gospodarcze i biura konsultingowe. Aby chronić rodzimą gospodarkę przed zagrożeniami wynikającymi z oddziaływań obcych agend wywiadowczych, także nasz kraj realizuje stosowną politykę bezpieczeństwa poprzez zastosowanie niezbędnych instrumentów prawnych i administracyjnych.
W ramach rozwiązań prawnych:
-
ustawowo zobligowano służby ochrony państwa do: zwalczania, przeciwdziałania szpiegostwu gospodarczemu oraz realizacji i nadzoru przedsięwzięć związanych z ochroną informacji stanowiących tajemnicę państwową i służbową (stosowne zapisy znajdują się w ustawie z dnia 24.05.2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencji Wywiadu oraz w ustawie z dnia 09.06.2006 r. o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służbie Wywiadu Wojskowego);
-
zagwarantowano ochronę informacji stanowiących tajemnicę państwową i służbową poprzez wprowadzenie ustawy z dnia 22.01.1999 r. o ochronie informacji niejawnych;
-
zagwarantowano ochronę danych osobowych wprowadzając ustawę z dnia 29.10.1997 r. i tworząc urząd Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych;
-
ustawodawca dążąc do ochrony rodzimych firm i interesów ekonomicznych wprowadził ustawę o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji z 16.04.1993 r., definiując w niej m.in. szpiegostwo gospodarcze (art. 23 ust. 2), tajemnicę przedsiębiorstwa (art. 11 ust. 4) oraz określając sankcje za jej zdradę (art. 23. ust.1).
Na podstawie powyższych regulacji prawnych powołano do życia niezbędne instrumenty oraz opracowano wymagane procedury, które mają zapewniać ochronę informacji, w tym ekonomicznych, oraz przeciwdziałać ich utracie, w tym także w wyniku oddziaływania obcych służb wywiadowczych.
Jako główny element ochrony informacji w Polsce opracowano system ochrony informacji niejawnych, który tworzą:
-
służby ochrony państwa (Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Służba Kontrwywiadu Wojskowego);
-
kierownicy jednostek organizacyjnych, w których informacje niejawne są wytwarzana, przetwarzane, przekazywane lub przechowywane;
-
pełnomocnicy ds. ochrony informacji niejawnych;
-
administratorzy systemu lub inspektorzy bezpieczeństwa teleinformatycznego.
Obecnie pragnę przedstawić, jak wygląda proces ochrony informacji na poszczególnych szczeblach gospodarki.
Zgodnie z art. 1 ust. 2 ustawy o ochronie informacji niejawnych państwowe jednostki organizacyjne podlegają postanowieniom ustawy w pełnym zakresie. W związku powyższym ustawa nakłada na te jednostki obowiązek ochrony informacji niejawnych przed nieuprawnionym ujawnieniem, jako stanowiące tajemnicę państwową lub służbową, a w szczególności do:
-
organizowania ochrony informacji niejawnych;
-
klasyfikowania informacji niejawnych;
-
udostępniania informacji niejawnych;
-
postępowania sprawdzającego w celu ustalenia, czy osoba nim objęta daje rękojmię zachowania tajemnicy;
-
ewidencjonowania, przechowywania, przetwarzania i udostępniania danych uzyskiwanych w związku z prowadzonymi postępowaniami o ustalenie rękojmi zachowania tajemnicy;
-
organizacji kontroli przestrzegania zasad ochrony informacji niejawnych;
-
ochrony informacji niejawnych w systemach i sieciach teleinformatycznych;
-
stosowania środków fizycznej ochrony informacji niejawnych.
Zgodnie z ustawą odpowiedzialnym za ochronę tajemnicy państwowej i służbowej jest kierownik jednostki organizacyjnej, w której informacje niejawne są wytwarzane, przetwarzane, przekazywane lub przechowywane. Dla realizacji powyższego kierownik jednostki organizacyjnej jest zobowiązany powołać pełnomocnika ds. ochrony informacji niejawnych, który tworzy pion ochrony w celu zapewnienia:
-
ochrony informacji niejawnych;
-
ochrony systemów i sieci teleinformatycznych;
-
ochrony fizycznej jednostki organizacyjnej;
-
kontroli ochrony informacji niejawnych oraz przestrzegania przepisów o ochronie tych informacji;
-
okresowej kontroli ewidencji, materiałów i obiegu dokumentów;
-
opracowania planu ochrony i nadzorowanie jego realizacji;
-
szkolenia pracowników w zakresie ochrony informacji niejawnych.
